Kadın Akademisyenlerde İşkoliklik Algısının Nitel Olarak Ölçülmesi: Kamu Üniversitesinde Bir Araştırma

Yazarlar

Anahtar Kelimeler:

Akademisyenler, İşkoliklik, Nitel Araştırma

Özet

Günümüzde iş yaşamında ve sosyal hayatta yaşanan gelişmeler ve değişimler kişilerin çalışma hayatına bakış açısını değiştirmiştir. İlk olarak 1971 yılında Amerikalı bir akademisyen olan Wayne OATES tarafından kaleme alınan “Bir işkoliğin itirafları” adlı eserde yer alan işkoliklik kavramı kişinin kendini kontrol edemeyeceği kadar büyük bir güç tarafından çalışma hissine zorlanması olarak ifade edilmiştir. Bu araştırma, kadın akademisyenlerin işkoliklik algılarını ve iş-yaşam dengesi konusundaki görüşlerini derinlemesine incelemektedir. Araştırma, Mersin Üniversitesindeki kadın akademisyenler üzerinde gerçekleştirilmiş ve betimleme analizi yöntemi kullanılarak elde edilen veriler katılımcılara sunulmuş ve onayları alınarak analiz edilmiştir. Amaçlı örneklem yöntemi kullanılarak yapılan araştırmada, kadın akademisyenlerin çalışma tutumları, motivasyon kaynakları, çalışma süresi ve yoğunluğu ile iş-yaşam dengesi konularında farklılıklar gösterdiği ortaya konulmuştur.

Referanslar

Akar, H. (2015). Öğretim elemanlarının işkoliklik eğilimleri ile iş yaşamında yalnızlık düzeyleri arasındaki ilişki. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (5), 405-417.

Akçakanat, T., Mücevher, M. H., & Demirgil, Z. (2017). İşkolikliğin kuşaklara göre karşılaştırılması: Süleyman Demirel üniversitesi akademisyenleri üzerine bir araştırma. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 149-152.

Akdağ, F., & Yüksel, M. (2010). İnsan Kaynakları Yönetimi Açısından İşkoliklik ve Algılanan Stres İlişkisinde Kontrol Odağının Rolü. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(1), 47-55.

Aknar, A. (2022). Akademik personellerde işkoliklik ve tükenmişlik arasındaki ilişkide iş aile çatışmasının rolü. Hitit Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.

Ardıç, K. (2013). İşkolikliğin tükenmişlik üzerindeki etkisi (Giresun Üniversitesi akademik personeli üzerinde bir uygulama). Yüksek Lisans Tezi. Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Aziz, S., & Zickar, M. J. (2006). A Cluster analysis ınvestigation of workaholism as a syndrome. Journal Of Occupational Health Psychology, 11(1), 52–62. https://doi.org/10.1037/1076-8998.11.1.52

Bayraktaroğlu, S., Yılmaz, S. E., & Çetinel, E. (2015). İnsan kaynakları yönetimi bağlamında işkoliklik davranışı üzerine bir değerlendirme. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(3), 107-129.

Bonebright, C. A. (2001). The relationship of workaholism with stress, burnout, productivity. Doktora Tezi. Lowa Üniversitesi.

Cantarow, E. (1979). Women Workaholics, Mother Jones, 6, 56.

Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). The "what" and "why" of goalpursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11(4), 227-268.

Demir, N. (2005). Örgüt kültürü–iş tatmini ilişkisi: plastik sektöründe bir araştırma. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Doğan, T., & Tel, F. D. (2011). Duwas işkoliklik ölçeği Türkçe formunun (DUWAS-TR) geçerlilik ve güvenirliğinin incelenmesi. AİBÜ, Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 61-69.

Dosaliyeva, D. & Bayraktaroğlu, S, 2012, Örgütsel Davranışta Güncel Konular, Ed. Derya Ergun Özler, Bursa: Ekin Yayıncılık.

Emhan, A., Mete, M., & Emhan, A. (2012). Kamu ve özel sektör çalışanlarında işkoliklik ve obsesyon arasındaki ilişkinin incelenmesi. Dicle Tıp Dergisi, 39(1), 75-79.

Erkan, B., & Cezlan, E. Ç. (2022). İşkoliklik ve bireysel mutluluk arasındaki ilişkinin sağlık çalışanları açısından incelenmesi: Bir Kamu Araştırma ve Uygulama Üniversite Hastanesinde Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 13(35), 920-935.

Ersoy-Kart, M. (2005), Reliability and validity of the workaholism battery (Work-Bat): Turkish Form. Social Behavior and Personality, 33(6), 609-618.

Karakaya, A., Büyükyılmaz, O. ve Alper Ay, F. (2015). İşyeri yalnızlığının işkoliklik üzerindeki etkisi: Kardemir A.Ş.’de bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 13 (3), 79-100.

Machlowitz, M. (1980). Workaholics; Living With Them, Working With Them. Addison-Wesley Publishing Company. Reading, MA.

Macit, M. & Ardıç, K. (2018). İşkoliklik, iş-aile çatışması ve tükenmişlik arasındaki ilişkinin incelenmesi üzerine bir araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 32(3), s. 825-844.

Mosier, S. K. (1983). Workaholics: An analysis of their stress, success and priorities. [Unpublished masteral thesis], University of Texas at Austin.

Naktiyok, A. & Karabey, C. N. (2010). İşkoliklik ve Tükenmişlik Sendromu. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19 (2), 179-198. https://dergipark.org.tr/en/pub/atauniiibd/issue/2688/35327

Oates, W. E. (1971). Confessions of a workaholic: The facts about workaddiction. World Publishing Company.

Oğuz, E. & Akın, U. (2008). Öğretmenlerin işkoliklik düzeyleri ile evlilik uyumları arasındaki ilişki. International Conference on Educational Sciences. 23–25 June. Eastern Mediterranean University. Famagusta, North Cyprus.

Özyer, K., Bayraktaroğlu, S., & Kaya, E. (2012). Araştırma yöntemleri: Nicel ve nitel yaklaşımlar. Ankara: Siyasal Kitabevi.

Porter, G. (1996). Organizational impact of workaholism: Suggestions for researching the negative outcomes of excessivework. Journal of Occupational Health Psychology, 1(1), 70-84.

Punch, K. F. (2005). Introduction to Social Research: Quantitative and Qualitative Approaches. Sage Publications.

Robinson, B. E. (2000). Workaholism: Bridging The Gap Between Workplace, Sociocultural, and Family Research. Journal of Employment Counseling, 37(1), 31-47.

Schaufeli, W. B., Taris, T. W., & Bakker, A. B. (2006). Dr. JekyllorMr. Hyde? On the differences between work engagement and workaholism. Research Companion to Working Time and Work Addiction, 193-217.

Shimazu, A., (2012). Do Workaholism and work engagement predict employee well-beingand performance in opposite directions, Industrial Health, 50(4), 316-321.

Snir, R., Harpaz, I., & Burke, R. (2006). Workaholism in organizations: New research directions. Career Development International, 11(5), 369-373.

Taşhan, A. (2019). Akademik Personelin İşkoliklik ve Narsistik Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişki: İnönü Üniversitesinde Bir Araştırma. İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi.

Temel A (2006) Organizasyonlarda işkolizm ve işkolik çalışanlar. “İş, Güç” Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi 8(2), 104-127.

Varol, F. & Kılınç, E. (2021). Otel Çalışanlarının İşkoliklik ve Yenilikçi İş Anlayışı Düzeylerinin İş Tatminleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(1), 422- 442.

Yılan, Y., & Özkanan, A. (2018). İşkolikler üzerine nitel bir çalışma: bal arısı mı? eşek arısı mı? Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,11, 85-86.

İndir

Yayınlanmış

30.06.2025

Nasıl Atıf Yapılır

ORHAN, U., AKCA, F., & MENDİ, Y. (2025). Kadın Akademisyenlerde İşkoliklik Algısının Nitel Olarak Ölçülmesi: Kamu Üniversitesinde Bir Araştırma . Örgütsel Davranış Çalışmaları Dergisi, 5(1), 18–45. Geliş tarihi gönderen https://obstudies.org/index.php/obs/article/view/48
Received 2025-05-17
Accepted 2025-06-24
Published 2025-06-30