Şiddete Maruz Kalmanın İş Performansına Etkisinde Şiddet Görme Korkusunun Aracı Rolü

Yazarlar

  • Çiğdem UĞAN Sakarya Üniversitesi
  • Mahmut AKBOLAT Sakarya Üniversitesi

Anahtar Kelimeler:

İşyerinde Şiddet, Şiddet Görme Korkusu, İş performansı

Özet

Sağlıkta şiddet dünyada ve Türkiye’de gittikçe yaygınlaşan bir halk sağlığı sorunu olarak kabul edilmektedir. Bu sorunun nedenlerine ve sonuçlarına ilişkin çalışmaların yaygınlaşması, çözüme yönelik faaliyetler açısından önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı, şiddete maruz kalmanın, iş performansına etkisinde, şiddet görme korkusunun aracı rolünü belirlemektir. Çalışmanın evrenini Sakarya il merkezinde faaliyet gösteren bir kamu hastanesinin çalışanları oluşturmaktadır. Çalışmada örneklem belirlenmemiş evrenin tamamına ulaşılması hedeflenmiştir. Ancak 102 çalışana ulaşılabilmiştir. Çalışmada veri toplama aracı olarak anket yöntemi kullanılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiksel yöntemler, korelasyon ve regresyon analizinden yararlanılmıştır. Çalışmada aracı değişken olarak kullanılan şiddet görme korkusunun, şiddete maruz kalma ve iş performansı üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla SPSS Process Macro regresyon analizinden yararlanılmıştır. Çalışmada şiddete maruz kalmanın iş performansı üzerinde doğrudan etkisi olduğu, bu etkide şiddet görme korkusu kısmi aracı rol oynayarak şiddete maruz kalmanın iş performansı üzerindeki etkisini azalttığı saptanmıştır. Şiddete maruz kalmanın iş performansı üzerinde toplam etkisi pozitif yönlü ve anlamlıdır. İşyerinde şiddetin ve çalışanlarda şiddet korkusunun önlenmesi için kapsamlı ve uzun vadeli stratejiler geliştirilmelidir.

Referanslar

Abo-Ali, E. A., Zayed, H. A., & Atlam, S. A. (2020). Workplace violence: effects on job performance and coping strategies among physicians. Journal of High Institute of Public Health, 50(3), 126-131.

Akbolat, M., Sezer, C., Ünal, Ö., Amarat, M., & Durmuş, A. (2021). The effects of direct violence and witnessed violence on the future fear of violence and turnover intention: a study of health employees. Current Psychology, 40(9), 4684-4690.

Atan, Ü. Ş., Baysan Arabaci, L., Sirin, A., Isler, A., Donmez, S., Unsal Guler, M., Oflaz U., Yalçınkaya Özdemir, G. & Yazar Tasbasi, F. (2013). Violence experienced by nurses at six university hospitals in Turkey. Journal of Psychiatric and Mental Health Nursing, 20(10), 882-889.

Barling, J. (1996). The prediction, experience, and consequences of workplace violence. In G. R. VandenBos & E. Q. Bulatao (Eds.), Violence on the job: Identifying risks and developing solutions (pp. 29–49). American Psychological Association.

Budd, J. W., Arvey, R. D., & Lawless, P. (1996). Correlates and consequences of workplace violence. Journal of Occupational Health Psychology, 1(2), 197.

Coles, K. S., J., Boyle, M., & Stanley, J. (2007). GPs, violence and work performance-'just part of the job?'. Australian Family Physician, 36(3).

Coşkun, R., Altunışık, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2017). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri (9. Baskı). Sakarya Kitabevi.

Deniz, S., & Yüksel, O. (2020). A Study on the Determination of the Reasons for Violence against Healthcare Workers. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (3), 483-487.

Deniz, S., & Yüksel, O. (2020). A Study on the Determination of the Reasons for Violence against Healthcare Workers. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (3), 483-487.

Di Martino, V., & Musri, M. (2001). Guidance for the prevention of stress and violence at the workplace. Ministry of Human Resources. Malaysia and International Labour Organization, Kuala Lumpur.

Eker, H. H., Özder, A., Tokaç, M., Topçu, I., & Tabu, A. (2012). Aggression and violence towards health care providers, and effects thereof. Archives of psychiatry and psychotherapy, 4, 19-29.

Fernandes, C. M., Bouthillette, F., Raboud, J. M., Bullock, L., Moore, C. F., Christenson, J. M., ... & Way, M. (1999). Violence in the emergency department: a survey of health care workers. Cmaj, 161(10), 1245-1248.

Ferns, T. (2006). Violence, aggression and physical assault in healthcare settings. Nursing Standard, 21(13), 42.

Fu,., Ren, Y., Wang, G., Shi, X., & Cao, F. (2021). Fear of future workplace violence and its influencing factors among nurses in Shandong, China: a cross-sectional study. BMC nursing, 20, 1-10.

Giri, V. N., & Pavan Kumar, B. (2010). Assessing the impact of organizational communication on job satisfaction and job performance. Psychological Studies, 55, 137-143.

Goris, J. R., Vaught, B. C., & Pettit, J. D. (2003). Effects of trust in superiors and influence of superiors on the association between individual-job congruence and job performance/satisfaction. Journal of Business and Psychology, 17, 327-343.

Heponiemi, T., Kouvonen, A., Virtanen, M., Vänskä, J., & Elovainio, M. (2014). The prospective effects of workplace violence on physicians’ job satisfaction and turnover intentions: the buffering effect of job control. BMC health services research, 14(1), 1-8.

Itzhaki, M., Bluvstein, I., Peles Bortz, A., Kostistky, H., Bar Noy, D., Filshtinsky, V., & Theilla, M. (2018). Mental health nurse’s exposure to workplace violence leads to job stress, which leads to reduced professional quality of life. Frontiers in Psychiatry, 9, 59.

Kibar, F. A., Oturak, G., Ekerbiçer, H. Ç., & Berberoğlu, U. (2019). Sağlıkta şiddet bir iş güvenliği sorunu mudur: Sakarya’da görev yapan bir grup sağlık çalışanının sağlıkta şiddet ile ilgili görüşlerinin değerlendirilmesi. Sakarya Tıp Dergisi, 9(4), 612-618.

Kingma, M. (2001). Workplace violence in the health sector: a problem of epidemic proportion. International Council of Nurses, International Nursing Review, 48, 129–130

Lanctôt, N., & Guay, S. (2014). The aftermath of workplace violence among healthcare workers: A systematic literature review of the consequences. Aggression and violent behavior, 19(5), 492-501.

Lim, M. C., Jeffree, M. S., Giloi, N., & Lukman, K. A. (2022). Workplace violence in healthcare settings: The risk factors, implications and collaborative preventive measures. Annals of Medicine and Surgery, 103727.

Lin, W. Q., Wu, J., Yuan, L. X., Zhang, S. C., Jing, M. J., Zhang, H. S., ... & Wang, P. X. (2015). Workplace violence and job performance among community healthcare workers in China: The mediator role of quality of life. International journal of environmental research and public health, 12(11), 14872-14886.

Liu, J., Gan, Y., Jiang, H., Li, L., Dwyer, R., Lu, K., Yan S., Sampson O., Xu H., Wang, C., Zhu, Y., Chang, Y., Yang, Y., Yang, T., Chen Y., Chen, F. & Lu, Z. (2019). Prevalence of workplace violence against healthcare workers: a systematic review and meta-analysis. Occupational and environmental medicine, 76(12), 927-937.

Mirza, N. M., Amjad, A. I., Bhatti, A. B. H., Shaikh, K. S., Kiani, J., Yusuf, M. M., ... & Imam, S. Z. (2012). Violence and abuse faced by junior physicians in the emergency department from patients and their caretakers: a nationwide study from Pakistan. The Journal of Emergency Medicine, 42(6), 727-733.

Nart, S. (2014). İş Ortamında Şiddet, Tükenmişlik ve İş Tatmini İlişkileri: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Journal of Management and Economics Research, 12(23), 248-268.

Pacheco, E., Cunha, M., & Duarte, J. (2016). Violence, aggression and fear in the workplace. European Proceedings of Social And Behavioral Sciences, 27-41.

Portoghese, I., Galletta, M., Leiter, M. P., Cocco, P., D’Aloja, E., & Campagna, M. (2017). Fear of future violence at work and job burnout: A diary study on the role of psychological violence and job control. Burnout Research, 7, 36-46.

Quine, L. (1999). Workplace bullying in NHS community trust: staff questionnaire survey. BMJ, 318(7178), 228-232.

Rippon, T. J. (2000). Aggression and violence in health care professions. Journal of Advanced Nursing, 31(2), 452-460.

Rogers, A. K. (1994). Violence at work: Personal and organizational outcomes [Master’s thesis]. Ontario: The University of Guelph.

Shahzad, A., & Malik, R. K. (2014). Workplace Violence: An Extensive Issue for Nurses in Pakistan— A Qualitative Investigation. Journal of İnterpersonal Violence, 29(11), 2021-2034.

Sonnentag, S., & Frese, M. (2002). Performance concepts and performance theory. Psychological Management of İndividual Performance, 23(1), 3-25.

Toklu, A. T. (2016). Çalışanlarda İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamalarının Örgütsel Bağlılık, İşe Yabancılaşma ve İş Performansına Olan Etkisinin İncelenmesi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gebze Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Ünal, Ö., Akbolat, M., & Palan, G. (2021). Sağlık Çalışanlarının Beş Faktör Kişilik Özellikleri İle Şiddete Maruz Kalma Ve Şiddet Görme Korkusu Arasındaki İlişki. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 24(1), 1-14.

Viswesvaran, C., & Ones, D. S. (2000). Perspectives on models of job performance. International Journal of Selection and Assessment, 8(4), 216-226.

WHO (1996). Global Consultation on Violence and Health. Violence: a public health priority. Geneva, World Health Organization, 1996 (document WHO/EHA/ SPI.POA.2).

Zhang, L., Wang, A., Xie, X., Zhou, Y., Li, J., Yang, L., & Zhang, J. (2017). Workplace violence against nurses: A cross-sectional study. International Journal of Nursing Studies, 72, 8-14.

İndir

Yayınlanmış

30.06.2023

Nasıl Atıf Yapılır

UĞAN, Çiğdem, & AKBOLAT, M. (2023). Şiddete Maruz Kalmanın İş Performansına Etkisinde Şiddet Görme Korkusunun Aracı Rolü. Örgütsel Davranış Çalışmaları Dergisi, 3(1), 25–37. Geliş tarihi gönderen https://obstudies.org/index.php/obs/article/view/21